Konfrontacje

Anna i Jerzy Tarnawscy – wrocławscy architekci-twórcy, członkowie SARP, absolwenci Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej.

Anna Tarnawska (z domu Żemoytel) przyszła na świat w 1923 roku w Wilnie, gdzie ukończyła szkołę podstawową, gimnazjum oraz liceum Zgromadzenia Sióstr Nazaretanek. Jerzy Tarnawski urodził się w 1926 roku w Warszawie. Po ukończeniu prywatnej Szkoły Podstawowej im. Jana Kasprowicza rozpoczął naukę w Gimnazjum Towarzystwa Szkoły Mazowieckiej, którą przerwał wybuch wojny we wrześniu 1939 roku. W czasie okupacji kontynuował naukę w Gimnazjum im. Tadeusza Reytana; w 1942 roku przyłączył się do Związku Walki Zbrojnej, przekształconego następnie w Armię Krajową. Po zakończeniu działań wojennych Tarnawski otrzymał nakaz opuszczenia stolicy i zamieszkał we Wrocławiu, gdzie jeszcze w 1945 roku rozpoczął studia na Wydziale Mechaniczno-Elektrotechnicznym Politechniki Wrocławskiej. Rok później do stolicy Dolnego Śląska przyjechała również Anna Tarnawska.

W 1946 roku oboje podjęli studia na Oddziale Architektury Wydziału Budownictwa Politechniki Wrocławskiej, przekształconym następnie w samodzielny Wydział Architektury, który ukończyli w 1951 roku. W 1948 roku rozpoczęli pracę w Biurze Planu Wrocławia, kierowanym przez architekta Tadeusza Ptaszyckiego, uczestniczyli w organizacji Wystawy Ziem Odzyskanych. W 1952 roku zostali członkami wrocławskiego oddziału Stowarzyszenia Architektów Polskich (SARP) oraz podjęli pracę w firmie „Miastoprojekt-Wrocław”.

Do połowy lat sześćdziesiątych Tarnawscy specjalizowali się w budownictwie mieszkaniowym i usługowym, projektując m.in.: rekonstrukcję historycznego centrum Wrocławia (projekt 1953), zabudowę dawnego placu Młodzieżowego (obecnie ul. Świdnicka 2–8b, Szewska 78–81, Oławska 1–5; projekt 1954–1957), osiedla mieszkaniowe: Nowy Targ (projekt 1956–1957) oraz „Wojewodzianka” przy ul. Powstańców Śląskich (projekt 1960), a także kilkanaście innych budynków mieszkalnych w Starym Mieście (projekt 1959–1963). Architekci są również autorami zrealizowanych osiedli: w Oleśnicy, 1 Maja w Oławie oraz „Wzgórze Żymierskiego” (obecnie Grota-Roweckiego) w Jeleniej Górze (projekt 1963–1965).

W 1965 roku Tarnawscy opracowali koncepcję nowoczesnego centrum obliczeniowego przeznaczonego do obsługi maszyn cyfrowych produkowanych przez Wrocławskie Zakłady Elektroniczne „Elwro”. Pierwsza realizacja – Zakład Elektronicznej Techniki Obliczeniowej ZETO – stała się wzorem dla kilkunastu tego typu budynków w Polsce. Zwieńczeniem prac nad wyspecjalizowanymi ośrodkami badawczymi był wielokrotnie nagradzany projekt regionalnego centrum profilaktycznego – Dolnośląskiego Centrum Diagnostyki Medycznej „Dolmed” (projekt 1974–1975).

W latach osiemdziesiątych XX wieku architekci wyjechali do Algierii, gdzie spędzili trzy lata, projektując obiekty użyteczności publicznej, m.in. szkoły i szpitale. Po przełomie 1989 roku założyli własne biuro projektowe, funkcjonujące od 1992 roku jako Studio Architektoniczne Tarnawscy-Frąckiewicz (prowadzone przez Katarzynę Tarnawską i Jacka Frąckiewicza).

Architekci są laureatami nagrody Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, Jerzy Tarnawski został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Anna Tarnawska – Srebrnym Krzyżem Zasługi. W 1979 roku Jerzemu Tarnawskiemu, a rok później Annie Tarnawskiej przyznano status Twórcy. W 2012 roku architekci otrzymali Nagrodę Honorową wrocławskiego oddziału SARP.

Tarnawscy są przedstawicielami pierwszego pokolenia architektów wykształconych na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej, brali czynny udział w odbudowie stolicy Dolnego Śląska, a ich realizacje do dziś decydują o architektonicznym obliczu miasta. Anna i Jerzy Tarnawscy są twórcami wrocławskiego powojennego modernizmu, kilka ich dzieł zostało uhonorowanych wpisem na listę Dóbr Kultury Współczesnej.

Więcej informacji o Annie i Jerzym Tarnawskich w jednym z tomów monograficznej serii „Wrocławscy Mistrzowie Architektury” wydawanej przez wrocławski Oddział SARP: Majczyk J., Tomaszewicz A., Anna i Jerzy Tarnawscy, wyd. SARP O/Wrocław w koedycji z Biurem Festiwalowym Impart 2016, Wrocław 2016.